Insonlarning yangilik va mo’jiza yaratish uchun qilingan xatti harakatlar 4 000 yil oldin jazirama issiq Mesopatamiyada  mashxur insonlarning "Muz uylari” da muzqaymoqning kelisiga sabab  bo’ldi. Misr fir'avnlarning dasturxonlariga muzni Nil bo’ylab olib kelishar edi.  Mil.av. V asrda Afinada qordan yasalgan asalli va mevali qorlar sotilganligi ma’lum.  Mil.av. IV asrda esa Bobilliklar maxsus qurilmani 
qurishdi, unga ko’ra qishda tog’ choqqisidan olingan qorlar butun yoz
saqlanar edi. Aynan Bobilda hozirgi muzqaymoqning prototipi muzlangan
pushti rangli suv, mevalar va yupqa xamirli taomlar  yaratilgan.

Muzqaymoqni yaratish uchun maxsus qurilmalar muzlatgich kashf etilishidan ancha oldin Xitoyda kashf etilgan

. Massaliqlar katta idishga muz va silitra qo’shib aralashtirishar edi. Fransiyada selitra o’rniga tuz ishlatishni boshlashgan. Ilk "muzqaymoqchilarning”  ishlash
prinsipi oddiy edi – tuzli suv 0Cdan past haroratda muzlaydi, katta
hajmdagi muz bilan tuz shirin massaliqni 0dan past haroratda muzlash
uchun yordam beradi, bu esa muzqaymoq uchun yetarly. Ilk muzqaymoq retsepti 1718 yili ingliz taomlar haqidagi kitobda  chop etilgan.  XIX asrning o’rtalariga kelib Angliyada muzqaymoq Norvegiyadan muz kelishi ta’minlanganligi uchun  hammaga  yetarli edi.   

Muzqaymoq sababli 
krem-soda (ice cream soda) ichimligi paydo bo’ldi. XIX asrda Amerikada
 alkagol va yaxna ichimliklar hali paydo bo’lmasdan oldin yakshanba
kunlari yagona quvonch edi. Vaflilik  muzqaymoq Amerikada 1904 yili paydo bo’lgan.  Afsonaga ko’ra muzqaymoq sotuvchisida 
kartonlik likopchalari tugab qolgan edi, yonida ishlagan siriyalik
vafli sotuvchisi esa haridorlar yo’q bo’lgani uchun hafa bo’lib o’tirgan
ekan. Shunda ikkalasi birgalikda vafli ichida muzqaymoq sotilishni
taklif qilishdi. Shunday qilib hozirda biz sevib iste’mol qiladigan
aflilik muzqaymoqlar dunyoga keldi.

 1950-
yillarda muzqaymoqdagi havo hajmini oshirish va undagi sut hajmini
kamaytirish yo’llari o’ylab topildi. Aynan shu davrdan boshlab 
muzqaymoq sanoati va muzlatgichlar kashf etildi va sevimli
muzqaymoqlarning narxi tusha boshladi. Bugun muzqaymoqni iste’mol
qiluvchilar yetakchisi davlat AQSH  hisoblanadi har bir insonga yilliga 23 litr muzqaymoq to’g’ri keladi. 

Muz  desertlar faqat muzqaymoq bilan cheklanib qolmaydi. Sharqda  muz ichimliklar : shirin sharbat (yog’siz sut, sharbat va shirin mevalardan  tayyorlangan sharbat) va sorbet (mevali  pyure) mashhur.  Italiya oshonasida yog’siz sut va tuxumdan tayyorlangan dessert (djelato) va  yog’li sut va tuxum sarig’idan tayyorlangan shirin krem mavjud. Malaziyalik  ice kasang nomli taom ham bor, uni shirin suv, muz va quyultirilgan sutdan tayyorlanadi.

Siz qaysi muzqaymoqni yoqtirasiz? 

Bir yilda qancha muzqaymoq yeya olasiz?